پارکت

بسمه تعالی

موضوع : پارکت

. برای حفظ همگامی و هماهنگی با پیشرفت های ملی و جهانی صنایع وعلوم استانداردهای ایران در مواقع لزوم و یا در فواصل معین مورد تجدید نظر قرار خواهند گرفت و هرگونه پیشنهادی که برای اصلاح یا تکمیل این استانداردها برسد در هنگام تجدیدنظر در کمیسیون فنی مربوط مورد توجه واقع خواهد شد. بنابراین برای مراجعه به استانداردهای ایران باید همواره از آخرین چاپ وتجدیدنظر آنها استفاده نمود. در تهیه این استاندارد سعی بر آن بوده است که باتوجه به نیازمندیهای خاص ایران حتی المقدور میان روشهای معمول در این کشور و استاندارد و روشهای متداول در کشورهای دیگر هماهنگی و همگامی ایجاد شود. بنابراین با بررسی امکانات و مهارت های موجود و اجرای آزمایش های لازم استاندارد حاضر با استفاده از استاندارد زیر تهیه گردید:

ISO /R 631-1967

  استاندارد فرش چوبی (پارکت ) ¹

  1- هدف

منظور از تدوین این استاندارد تعیین معیارهائی برای ساخت فرش چوبی از گونه های مختلف چوب است.

  2- دامنه کاربرد

این استاندارد خصوصیات فرش چوبی و سازه های آن و همچنین چگونگی برش و اندازه و شرایط تحویل و بسته بندی آنرا تعیین می کند این استاندارد فقط مربوط به فرش چوبی موزائیکی است.

  3- تعریف ها و اصطلاحها

3-1- چوب ماسیف (توده چوب) به چوب یکپارچه بصورت فرآورده طبیعی گفته می شود.

3-2- تیغه چوب – به شکل مکعب مستطیل است که کوچکترین سازه چوبی بشمار می آید.

3-3- مربع کوچک – از پهلوی هم قرار گرفتن تیغه چوبها بوجود می آید.

3-4- مربع متوسط از قراردادن چهار مربع کوچک بطور شطرنجی در کنار هم بوجود می آید.

یادآوری: تعداد مربع های کوچک برای تشکیل مربع متوسط می تواند با توافق سازنده و خریدار کم یا زیاد شود.

3-5- مربع بزرگ- از 4 مربع متوسط و یا 16 مربع کوچک تشکیل می شود.

3-6- پره های چوبی – اصطلاحاَ به برش بافتهای پارانشیمی که در جهت اشعه برش عرضی ساقه درخت و عمود بر حلقه های رویش سالیانه قرار گرفته است گفته می شود . که در برش شعاعی بصورت لکه های کم و بیش پهن و در برش مماسی بصورت دوک های کم و بیش باریک دیده می شود.

3-7- برش عرضی- برشی است عمود به محور طولی ساقه درخت.

3-8- برش شعاعی – برشی است که در امتداد یکی از قطرها یا شعاع برش عرضی ساقه درخت باشد.

3-9- برش مماسی- برشی است عمو.د به اشعه و مماس به حلقه های رویش سالیانه درخت

3-10- برش بینا بینی(مایل)- برشی است که امتداد معینی نداشته باشد.

لکه ها- عیوبی هستند که در بعضی از چوبها به سبب وجود بیماریهای مختلف و حمله قارچها و یا ناهمگن بودن پراکندگی رنگ , بوجود می آید.

3-12- ترکها- شکافهای باریکی هستند که در اثر از هم کشیدگی , خشک شدن , یخ زدگی و یا گسستگی بعلل مختلف در بافت چوب بوجود می آید. ترکها بد و صورت سطحی و ژرف دیده میشود.

3-13- کیسه های صمغ- کیسه هائی هستند که در بعضی از چوبها بویژه در بسیاری از چوب سوزنی برگان هنگامی که قسمتی از بافت درخت بعللی آسیب دیده باشد بوجود می آید.

3-14- رگه های رنگی- تغییر رنگی است که در قسمت های مختلف چوب بعلت ناهمگینی پراکنش مواد شیمیائی چوب و یا در اثر حمله عده ای از قارچهای چوبخوار ظاهر میشود.

  4- ویژگیها

4-1- ویژگیهای کلی- چوبهای بکار برده شده باید بدون هر گونه اثر فساد ایجاد شده توسط حشرات و قارچها که مقاومت چوب را پائین می آورد, باشد. عملیات انجام شده در روی فرش چوبی نباید صدمه ای به نما و یا به چسباندن آن وارد سازد.

4-2- ویژگیهای تیغه چوب

4-2-1- اندازه- اندازه تیغه چوبها برای ساخت فرش چوبی در ابعاد مختلف به شرح زیر میباشد.

4-2-1-1- درازا: 100 و 120 و 125 میلی متر

4-2-1-2- پهنا: 20 و 24 و 25 میلی متر

4-2-1-3- کلفتی: 6 و 8 و 10 میلی متر

این اندازه ها با رطوبت 11 درصد در نظر گرفته شده است .

یادآوری: اندازه های سفارشی مجاز خواهد بود.

رطوبت- تیغه چوبها باید دارای 11 درصد رطوبت باشد.

یادآوری: این رطوبت سازندگان فرش چوبی را راهنمائی می کند که نسبت به رطوبت چوب خود در موقع تهیه تیغه چوبها افزایش و یا کاهش ابعاد آنرا پیش بینی نمایند, تا این ابعاد درحد گذشت بازی چوب در 11 درصد رطوبت قرار گیرد.

4-2-3- کناره و سطوح تیغه چوبها باید رنده و صاف شده و از هر طرف گونیا باشد.

رواداشت(حد گذشت) روا داشت در مورد اندازه های تیغه چوبها در جدول شماره 1 داده شده است.

اگر حداکثر درصد تیغه چوبهای فرش چوبی دو برابر ارقام داده شده در جدول شماره 1 انحراف داشته باشد قابل قبول است.

  5- طبقه بندی

فرش چوبی از نظر کیفیت و مرغوبیت به چهار طبقه بشرح زیر تقسیم می شود:

5-1- ممتاز- این نوع فرش چوبی از نظر مرغوبیت از سه درجه دیگر بالاتر بوده و کلاَ از چوبهای بدون عیب ساخته می شود. ویژگیهای دیگر آن از نظر شکل ظاهری و شرایط تحویل و بسته بندی منوط به توافق فروشنده و خریدار است.

5-2- درجه (1) – فرش چوبی است که میزان برون چوب در رویه نمای آن حداکثر تا 5 درصد مجاز است . وجود برون چوب در رویه زیرین آن در صورتیکه حداقل فاصله آن با سطح نما 5 میلی متر باشد, مجاز است. در فرش چوبی درجه یک تا 20 درصد از تیغه چوبها می تواند دارای گره های حداکثر به قطر یک میلی متر باشد و گره ای به قطر 5 میلی متر و عیوب کوچک در سطح زیرین این نوع فرش چوبی قابل قبول است. در فرش چوبی درجه یک برش تیغه چوبها میتواند بطور مماسی شعاعی و یا بینابینی باشد, بشرط آنکه نسبت تیغه چوبهای شعاعی از 30درصد تجاوز نکند.

5-3- درجه (2) فرش چوبی است که میزان برون در رویه نمای آن حداکثر تا 50 درصد مجاز است. در فرش چوبی درجه 2 تا 20 درصد از تیغه چوبها میتواند دارای گروهای حداکثر به قطر 2 میلی متر و گره های بقطر 5 میلی متر و عیوب کوچک دیگر در سطح زیرین این نوع فرش چوبی قابل قبول است. در فرش چوبی درجه 02) برش تیغه چوبها می تواند بطور شعاعی, مماسی و یا بینابینی باشد, بشرط آنکه نسبت تیغه چوبهای شعاعی از 50 درصد تجاوز نکند.

5-4- درجه 3- در فرش چوبی درجه (3) تا 50 درصد از تیغه چوبها میتواند دارای گره باشد و حداکثر 10 درصد از گره های موجود با قطر بیش از 5 میلی متر قابل قبول است. در رویه نهائی فرش چوبی, عیوب زیر فقط در مورد 50 درصد از تیغه چوبهای بکار برده شده قابل قبول است:

5-4-1- رگه های رنگی

5-4-2- ترکها

5-4-3- حفره های صمغ

5-4-4- لکه ها

5-4-5- در هم پیچیدگی الیاف در صورتیکه یکی از عیب های نامبرده بالا در هر تیغه چوب وجود داشته باشد بطوریکه در حد جدول شماره 2 قرار گیرد قابل قبول است.

  6- شرایط تحویل , بسته بندی و نشانه گذاری

6-1- شرایط تحویل در صورتیکه توافقی در مورد درصد رطوبت بین خریدار و فروشنده وجود نداشته باشد تیغه های تشکیل دهنده فرش چوبی باید در موقع تحویل به خریدار 7 تا 12 درصد رطوبت داشته باشد.

6-2- بسته بندی- فرش های چوبی باید در داخل بسته های مناسب قرار داده شود.

یادآوری: در مورد تغییر شرایط محل کاربرد, فرش های چوبی بسته به توافق بین خریدار و فروشنده باید طوری بسته بندی شود تا میزان درصد رطوبت ذکر شده در بالا را در شرایط معمولی حمل و نقل و انبار حفظ نماید.

6-3- نشانه گذاری- در روی هر بسته باید مطالب زیر به فارسی و در صورت صدور به انگلیسی یا زبان کشور خریدار نوشته شود.

6-3-1- نام و نشانه سازنده فرش چوبی

6-3-2- عبارت “ ساخت ایران “

6-3-3- ویژگیهای دیگر به شرح زیر:

6-3-3-1- عبارت “ فرش چوبی“

6-3-3-2- درجه مرغوبیت

6-3-3-3- درازا و پهنای مربع بزرگ به میلی متر

6-3-3-4- نوع چوب

بعنوان مثال: فرش چوبی درجه یک 400*400 بلوط

نوشته شده توسط مهندس صالح نظری فوق لیسانس صنایع چوب و کاغذ